[LinuxFocus-icon]
<--  | Ev  | Erişimdüzeni  | İçindekiler  | Arama
Duyumlar | Belgelikler | Bağlantılar | LF Nedir
Bu makalenin farklı dillerde bulunduğu adresler: English  Castellano  Deutsch  Francais  Nederlands  Turkce  

[Photo of the Author]
Josef Schwarz
<josef.schwarz[/at/]fh-sbg.ac.at>

Yazar hakkında:

Josef Schwarz, Avusturya'nın Salzburg Üniversitesi Uygulamalı Bilimler ve Teknolojisi Haberleşme Mühendisliği bölümünde okumaktadır. Temmuz'da İngilterdeki BTExact Technologies in Ipswich'de Overlay Networks konusunda staja başlayacaktır.



Türkçe'ye çeviri:
Erdal Mutlu <erdal(at)linuxfocus.org>

İçerik:

 

Kitap inceleme: Mastering Red Hat Linux 9

[Illustration]

Özet:

Bu yazı Jang, Michael (2003) tarafından yazılmış "Mastering Red Hat Linux 9" kitabının bir incelemesidir. Kitap, ister sunucular isterse masaüstü kullanımda olsun, RedHat işletim sisteminde bilinmesi gereken herşeyi içermektedir.

_________________ _________________ _________________

 

İlk bakışta

Kitap, 976 sayfalık ve yaklaşık 2 kilo ağırlığında Linux bilgisinin kağıt olarak karşılığıdır. Benim kütüphanemde oldukça etkileyici gözükmektedir. Yazar anlatımında, Linux'a yeni başlayanlar ile sistem yöneticilerini aynı anda hedef almaktadır. Başlangıçta, özellikle ilk bölümlerde, basit ve temel konuları bile uzun uzun ve ayrıntılı olarak anlatıldığını görünce, bunun iyi bir yaklaşım olduğundan emin değildim.
Kitapla birlikte iki CD'lik RedHat 9 sürümü gelmektedir. Ancak CD'ler tüm paketleri içermemektedir.  

Genel bir bakış ve yapılandırma


1. Kısım - Red Hat Linux'un yüklenmesi
1. Bölüm - Red Hat Linux'a giriş
2. Bölüm - Donanımınızın hazırlanması
3. Bölüm - Linux'un yüklenmesi
4. Bölüm - Linux'un bilgisayar ağları üzerinden yüklenmesi
5. Bölüm - Kickstart kullanarak Linux'un yüklenmesi

2. Kısım - Linux Temelleri
6. Bölüm - Buyruk satırından başlamak
7. Bölüm - Dosya sistemine giriş
8. Bölüm - Kabuk ortamını kendinize göre yapılandırılması

3. Kısım - Temel Linux sistem yönetimi
9. Bölüm - Kullanıcıları ve kullanıcı gruplarını güvenli olarak yönetilmesi
10. Bölüm - RPM ile paket yönetimi
11. Bölüm - Sistem açılış sürecinin yapılandırılması ve sorunların giderilmesi
12. Bölüm - Çekirdeğin güncellenmesi ve yeniden derlenmesi
13. Bölüm - Yönetsel ipuçları
14. Bölüm - Sistem yedeğinin alınması

4. Kısım - X Pencere Sistemi yönetimi
15. Bölüm - X sunucu ve istemci yönetimi
16. Bölüm - GNOME
17. Bölüm - KDE
18. Bölüm - KGR (Kullanıcı Grafik Arayüzü) uygulamaları
19. Bölüm - Red Hat grafik arayüzleri

5. Kısım - Temel Linux ağ bilgisi
20. Bölüm - TCP/IP temelleri
21. Bölüm - Yerel ağ'da Linux'un yönetilmesi
22. Bölüm - Linux ağ'ının güvenliğinin sağlanması

6. Kısım - Linux ağ servisleri
23. Bölüm - Uzaktan erişim ve xinetd servisleri
24. Bölüm - DNS ve DHCP
25. Bölüm - CUPS ve LPD ile yazıcıdan çıktı alınması
26. Bölüm - E-Posta servisleri

7. Kısım - Linux dosya paylaşım servisleri
27. Bölüm - FTP istemci ve sunucuları
28. Bölüm - Linux paylaşım servisleri: NFS ve NIS
29. Bölüm - Samba'nın kendinize göre yapılandırılması
30. Bölüm - Sanaldoku servisleri

Ek - Linux buyrukları kaynağı
İçerik  

Önemli notlar

Genel olarak kitapta herşey oldukça ayrıntılı olarak anlatılmış ve açıklanmıştır. Sıklıkla bir yapılandırma dosyasındaki her satır ve her seçenek belirtilmiş ve açıklanmıştır. Buna Linux'un yüklenmesi ve çekirdeğin derlenmesi bölümlerindeki belkide gereğinden fazla sayıdaki ekran görüntüleri de dahildir.
İlk bölümde benim dikkatimi çeken, yükleme sırasında oluşabilecek hataları giderme konusu olmuştur. Sözgelimi, çeşitli sistem mesajlarını farklı ekranda görülebilmesi veya çetele dosyalarına yazılması gibi bilgiler çok faydalı olmuştur. Kitapta, NFS, FTP ve HTTP üzerinden Linux'un yüklenmesi ve güncellenmesi konusuna ayrıntılı olarak yer verilmiştir. Metin ekranından olan yükleme, ağ üzerinde yükleme bölümünde anlatılmıştır.
Genelde anlatılanlar açık ve anlaşılırdır. Buyruklar genellikle tek sayfada yer almaktadır ve birbirlerine olan atıflar, notlar aracılıyla yapılmıştır.

Sistem yönetimi ile ilgili bölümler, kullanıcı hesaplarından (/etc/skel, /etc/login.defs) başlayarak, DNS ve sendmail yapılandırımlarına kadar oldukça kapsamlı bir şekilde ele alınmıştır. Kitapta sadece FTP, HTTP, Mail, Samba, DHCP gibi sunucuların yüklenmesi ve yapılandırması değil, bunların istemci programları metin veya grafik ortamında olmak üzere birlikte anlatılmıştır. Bir şeyin birden fazla yolla yapılabiliyor olduğunun kitapta anlatılıyor olması bence harika. Araçlar için olan grafik arayüzler olduğu gibi, buyruk satırı seçenekleri üzerinde de durulmuştur. Bir bölümde RedHat'teki araçlar anlatılmış, başka bir bölümde ise, kabuk ortamını kişisel gereksinimleriniz doğrultusunda nasıl ayarlanabileceği gösterilmiştir.

xconfig hakkında bu kadar açıklamanın ve ekran görüntüsünün yer aldığı bir Linux kitabında, çekirdek güncellenmesi hakkında bir bölümün olması şarttır.
İlgi alanım bilgisayar ağları olduğundan, CIDR konusunun kitapta yer verilmiş olması beni iyi yönde şaşırttı.

RedHat hakkında olan kitapta GNOME ile KDE'nin aynı titizlikle anlatılmış olması beni çok şaşırttı. Buna neden olarak, yazarın bir KDE kullanıcısı olması gösterebilir. GNOME ve KDE hakkındaki bölümler yaklaşık olarak 50 sayfa tutmaktadır. Denetim merkezi programının yanısıra çokluortam gibi KDE ve GNOME uygulamaları ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Benim için KDE denetim merkezi uygulamasının sözgelimi /proc dosya sistemine bir arayüz oluşturmaktan başka bir şey olmadığını öğrenmek ilginç olmuştur.
Daha çok ilk bölümlerde olmak üzere yazar, hangi şirketlerin Linux'a geçiş yaptığı ve Masaüstü pazarının gidişatı gibi, Linux'un gidişatı hakkında güncel bilgiler vermektedir.
Yükleme CD'lerini denetlemek için mediacheck ve md5sum uygulamalarının varlığı da ilgimi çeken şeylerden birisi olmuştur.
Kitabın sanaldoku yöresinde sunulan bonus bölümler yarar sağlamadan öte, pazarlama politikasından başka bir şey dolmadığı düşüncesindeyim.  

Gelişmeye açık kısımlar

Bazen kitabın çok basit olduğu düşüncesine kapılıyorum. Nedeni belkide, genelde herşeyin adım adım açıklanmış olması olabilir. Konular zor olduğu zamanlarda bu doğru bir yöntem olabilir tabii. Kitap aynı zamanda Linux'a yeni başlayanları da kapsadığından, herşeyin ayrıntılı olarak anlatılmış olması çok normaldir. RedHat'in sanaldoku sayfalarını anlatan kısımlar ile 800*600'ün ne anlama geldiğini açıklayan paragraf gibi, bazen anlatılanlar bana çok komik gelmektedir. Bence, kitapta özlü anlatım sorunu vardır. Özellikle başlarda, yazar kendi kendini yinelemektedir.
Linux'un neden seçilmesi gerektiği konusu tartışılırken, güvenlikten hiç sözedilmemektedir, ki bildiğim kadarıyla bu konu en önemlilerinden biridir, en azında İnternete bağlı birçok kuruluş için bu böyledir.
Bence "tail -f" buyruğu kitapta yer almalıydı. "locate" buyruğu ise, çok kısaca anlatılmıştır. Bunlar benim sıkça kullandığım buyruklarındandır. Ayrıca, "tar" buyruğunun anlatıldığı bölümde özel olarak, tüm yoltanımı kullanılması halinde veri kayıplarına uğranabileceği riskinden de sözedilmeliydi.
IPv6 eksik anlatılmıştır. Bilgisayar ağları bölümündeki "Bridge" gibi, bazen donımlar yanlış anlatılmış. Router'lara da çok kısaca değinilmiş.

Ekteki Linux buyruğu kaynağının eksikleri vardır. Dahası, bu bölüm oldukça karmaşık ve biraz da kafa karıştırıcıdır. Dolayısıyla pek kullanışlı olmamıştır. Ek bölümünün ardından gelen, içerik bölümünde ekte yer alan sözcükler yoktur. Sözgelimi, ek bölümünde apache anlatırken geçen "logresolve" sözcüğü içerikte yoktur.
rsh ve rcp gibi, eskimiş r-araçları, bence o kadar da ayrıntılı anlatılmamalıydı. Onların yerine, hem daha yeni hem de daha güvenli olan ssh ve scp gibi s-araçları bugünlerde standart haline gelmelidir.
Kitabın bir bölümünde görmeği istediğim, eskiden başka Linux dağıtımlarını kullanmış, ancak şimdi RedHat'e geçmiş olan kişilere ait düşüncelerin yer aldığı bir kısımdır. Bir de çeşitli Linux dağıtımları arasındaki dosya sistemi ve yapılandırım dosyaları yerleri gibi farklılıkların gösterildiği bir bölümün yeralması faydalı olacaktır.  

Sonuç

Kitabın yazarı Michael Jang, Linux'a yeni başlayanlar ile profesiyoneller arasındaki dengeyi çok iyi kurmaktadır. Yeni başlayanlar için kitap, daha sonra çeşitli alanlara yönelebilecekleri iyi bir başlangıç oluşturmaktadır. Deneyimli kullanıcıları ise kitap, sistem yönetiminde kullanılan farklı uygulamalar ve işler hakkında bilgilendirmetedir.
Belkide kitabı sadece ekte yer alan kısa buyruk kaynağı, ki ben daha iyilerini gördüm, için satın almamalısınız. Ancak, adım adım açıklamalar içeren kullanışlı bir kitaba gereksiniminiz varsa, bu kitabı almanızda yarar vardır.  

Kaynaklar

 

Bu yazı için görüş bildiriminde bulunabilirsiniz

Her yazı kendi görüş bildirim sayfasına sahiptir. Bu sayfaya yorumlarınızı yazabilir ve diğer okuyucuların yorumlarına bakabilirsiniz.
 talkback page 
<--, Bu sayının ana sayfasına gider
Görselyöre sayfalarının bakımı, LinuxFocus Editörleri tarafından yapılmaktadır
© Josef Schwarz, FDL
LinuxFocus.org 		Çeviri bilgisi:
de --> -- : Josef Schwarz <josef.schwarz[/at/]fh-sbg.ac.at>
de --> en: Josef Schwarz <josef.schwarz[/at/]fh-sbg.ac.at>
en --> tr: Erdal Mutlu <erdal(at)linuxfocus.org>

2003-07-15, generated by lfparser version 2.42